بررسی بهره‌وری فیزیکی و اقتصادی آب در محصولات عمده زراعی در حوضه تلوار استان کردستان

Authors

  • جهانگیر پرهمت استاد، پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
  • عطا امینی دانشیار، بخش تحقیقات آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کردستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، سنندج، ایران
  • محمدحسین سدری استادیار، بخش تحقیقات آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کردستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، سنندج، ایران
Abstract:

مفاهیم آب مجازی و بهره‌­وری آب به‌عنوان ابزارهای مدیریتی مؤثر در تحلیل مـسائل مرتبط بـا مدیریت منابع آب مطرح هستند. این پژوهش، به‌منظور استفاده از شاخص‌­های بهره‌وری فیزیکی و اقتصادی آب در مدیریت منابع آب در حوضه تلوار استان کردستان انجام شد. در این راستا، داده‌های هواشناسی و اقلیم، منابع آب، کشاورزی، آبیاری و مدیریتی حوزه آبخیز جمع‌آوری شد. سطح زیرکشت محصولات آبی در حوضه شناسایی و درصد کشت آن­‌ها مشخص شد. اطلاعات مربوط به رشد این محصولات، تولید ماده خشک و میزان آب مصرفی آن‌ها با استفاده از نرم‌افزار CROPWAT و اندازه‌گیری­‌های میدانی محاسبه شد. با استفاده از نتایج تحلیل این داده‌ها، شاخص‌های مدیریتی از جمله بهره‌­وری فیزیکی و بهره‌وری اقتصادی محصولات محاسبه شد. نتایج نشان داد که پنج محصول گندم، سیب‌زمینی، جو، یونجه و شبدر بیش از 93 درصد سطح اراضی آبی حوضه را تشکیل می‌دهند. محصول سیب‌زمینی دارای بهره‌­وری فیزیکی بالا به میزان 3.46 و محصول گندم کمترین بهره‌­وری فیزیکی به میزان 0.43 کیلوگرم بر متر مکعب را دارا است. با وجود عملکرد فیزیکی پایین گندم، بخش زیادی از آب مصرفی در محصول گندم، آب سبز است. حال ‌آن‌که سیب‌زمینی کمترین مقدار آب سبز را مصرف می‌کند. همچنین، از لحاظ بهره­‌وری اقتصادی محصولات گندم، جو و سیب‌زمینی بیشترین سود خالص اقتصادی را دارند و میزان سطح اراضی تحت کشت تطابق مناسبی با بهره‌وری اقتصادی دارد. نتایج این پژوهش می‌تواند به مدیریت صحیح و متناسب با منابع آب موجود در حوضه منجر شود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نقش منابع آب در آمایش سرزمین‎ ‎حوضه تلوار در استان کردستان

شناخت قابلیت‌­های مختلف اراضی از آن‌جا اهمیت می‏‌یابد که کاربری نامتناسب زمین می­‌تواند منابع خاک و آب یک منطقه را به خطر اندازد و کیفیت و کمیت آن را برای نسل‏‌های آینده کاهش دهد. ضمن این‌که توسعه اراضی بر مبنای قابلیت‏‌های آن نیز همیشه با محدودیت‏‌هایی همراه است. این پژوهش با نگرشی پایدار به منظور مدیریت صحیح منابع آب و استعدادیابی اراضی در راستای استفاده بهینه از منابع محدود آب و خاک در حوزه‏...

full text

بررسی مزیت نسبی محصولات زراعی منتخب در استان کردستان

محصولات زراعی در کشاورزی استان کردستان، سهم بزرگ و تعیین کننده‌ای دارند، از این­رو مطالعه جنبه‌های اقتصادی این محصولات به­ویژه در ارتباط با توان تجاری و رقابتی آن­ها در بازارهای جهانی از اهمیت زیادی برخوردار است. هدف مطالعه حاضر بررسی و ارزیابی توانمندی­های  استان کردستان در تولید و تجارت  محصولات زراعی منتخب (شامل گندم آبی، گندم دیم، جوآبی، جو دیم، ذرت، لوبیا، نخود آبی، نخود دیم، سیب­زمینی و گ...

full text

تعیین ارزش اقتصادی و بهره‌وری آب در محصولات عمده ایرانشهر

هدف این مطالعه، تعیین ارزش اقتصادی و بهره‌وری آب کشاورزی از دید تقاضاکنندگان با استفاده از رهیافت تابع تولید، در مزارع تحت کشت گندم و هندوانه در منطقه ایرانشهر در سال زراعی 97-96 می‌باشد. برای تعیین ارزش اقتصادی آب، توابع انعطافپذیر و انعطاف‌ناپذیر مورد استفاده قرار گرفت. پس از برآورد این توابع، به‌منظور انتخاب بهترین شکل تابع تولید از فرض‌های کلاسیک و آزمون‌های اقتصاد‌سنجی استفاده شد.همچنین بر...

full text

بررسی رقابت پذیری محصولات عمده زراعی استان مازندران

بخش کشاورزی ، نقش مهمی در کسب درآمدهای ارزی را دارد. همچنین ورود به عرصه تجارت بین المللی نیاز به دارا بودن شرایط لازم جهت پیوستن به سازمان تجارت جهانی (WTO) و نیز رقابت پذیری محصولات زراعی است. این مطالعه به بررسی امکانات تولیدی و مزیت نسبی بخش زراعی استان مازندران بعنوان یکی از قطب های مهم کشاورزی کشور، در سال زراعی 86-1385 با استفاده از شاخص های معمول و رهیافت برنامه ریزی خطی می پردازد. برای...

full text

بررسی مزیت نسبی محصولات زراعی منتخب در استان کردستان

محصولات زراعی در کشاورزی استان کردستان، سهم بزرگ و تعیین کننده ای دارند، از این­رو مطالعه جنبه های اقتصادی این محصولات به­ویژه در ارتباط با توان تجاری و رقابتی آن­ها در بازارهای جهانی از اهمیت زیادی برخوردار است. هدف مطالعه حاضر بررسی و ارزیابی توانمندی­های  استان کردستان در تولید و تجارت  محصولات زراعی منتخب (شامل گندم آبی، گندم دیم، جوآبی، جو دیم، ذرت، لوبیا، نخود آبی، نخود دیم، سیب­زمینی و گ...

full text

برآورد مبادله آب مجازی محصولات عمده زراعی (مطالعه موردی استان همدان)

امنیت غذایی، خشکسالی، حفظ محیط زیست و توسعه صنعتی، مدیریت کارآمد منابع آبی را ضروری کرده است. مشکل کمبود منابع آب و بارش یک واقعیت مهم و غیر قابل انکار در استان همدان محسوب می­شود. مفهوم آب مجازی از پتانسیل قابل توجهی برای کمک به بهبود مدیریت آب، به خصوص در بخش کشاورزی برخوردار است. <span lang=...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 12  issue 2

pages  481- 491

publication date 2020-06-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023